روش فروش اسپین یکی از مؤثرترین و پرکاربردترین روشهای فروش است که ما در این محتوا سعی داریم به جزئیات کامل آن را تشریح کنیم.
در دهه ۸۰ میلادی شرکت هوتویت (Huthwaite) با مدیریت نیل راکهام به سفارش زیراکس و آی بی ام
در طول ۱۲ سال پژوهشهای گستردهای را بر روی ۳۵۰۰۰ تماس فروش در ۲۳ کشور جهان و با استفاده از تجربیات ۱۰۰۰۰ فروشنده انجام داد. این پژوهشی که به روش فروش اسپین منتهی شد، به دنبال پاسخ به سؤالات زیر بود:
- آیا مهارتهای خاصی وجود دارد که باعث موفقیت افراد در فروشهای بزرگ می شود؟
- آیا فروش فقط فروختن است و مهارتهای پایه در فروشهای کوچک و بزرگ یکسانند؟
یافتههای اولیه روش فروش اسپین
در پژوهشی که به روش فروش اسپین منتهی شد، با بررسی هزاران مکالمه فروش یک یافته مهم بدست آمد:
“در فروش های موفق، این خریدار است که بیشتر صحبتها را انجام می دهد.”
“چگونه شما یک خریدار را وادار به صحبت می کنید؟”
با پرسیدن سؤال اما نه هر سؤالی. فروشندگان موفق سؤالات هوشمندانه میپرسند. مدل اسپین این سؤالات را به چهار دسته تقسیم می کند، که به ترتیب شامل سؤالات موقعیت (Situation)، سؤالات مشکل (Problem)، سؤالات پیامد (Implication) و سؤالات بازده (Need-payoff) میشود. همانطور که احتمالاً متوجه شدهاید، نام مدل اسپین (SPIN) نیز از کنار هم گذاشتن حروف اول همین چهار سؤالات ایجاد شده است.
سؤالات درباره موقعیت (Situation) در روش فروش اسپین
سؤالات موقعیت در روش فروش اسپین در مورد حقایق هستند و وضعیت کنونی خریدار را بررسی می کنند. ممکن است پاسخ این سؤالات برای فروشنده بسیار مفید باشد، اما خیلی به درد خریدار نمیخورد. سؤالات درباره موقعیت بیشتر به نفع فروشنده است، به همین دلیل تحقیقات مدل اسپین نشان داد که:
- هر چه سؤالات موقعیت در یک مکالمه فروش بیشتر باشد، احتمال موفقیت کمتر است.
- اکثر فروشندهها بیشتر از آنچه تصور میکنند از سؤالات موقعیت می پرسند.
بهتر است این سؤالات را در مکالمه فروش خود به حداقل برسانید، و خودتان با تحقیق بیشتر، به پاسخ این سؤالات برسید و درنهایت اگر نتوانستید پاسخ این سؤالات را پیدا کنید، ناچارید از مشتری بپرسید، زیرا سؤالات موقعیت زمینهای برای شما ایجاد میکنند تا مشکلات خریداران را شناسایی و دیگر سؤالات مدل اسپین را ایجاد کنید. در نتیجه بهتر است سؤالات هدفمندی بپرسید که با مشکل مشتریان در ارتباط است، مشکلی که راهحل شما میتواند آنرا حل کند.
چند نمونه از سؤالات موقعیت در روش فروش اسپین
- شما چند نفر پرسنل دارید؟
- شما به طور متوسط در روز چند فنجان قهوه میخورید؟
- محصولات شما به صورت آنلاین به فروش میرسد یا حضوری؟
- روشهای تبلیغاتی شما کدامند؟
- سهم بازار شما چقدر است؟
- بازدید کننده روزانه وبسایت شما چقدر است؟
- فروش روزانه یا فروش ماهانه شما چقدر است؟
- آیا مشتریان سازمانی و شرکتی (B2B) دارید، یا مشتریانتان عموم مردم و مصرف کنندگان نهایی هستند؟
چه زمانی میتوان سؤالات موقعیت پرسید؟
- مشتریان جدید
- ابتدای چرخه فروش
- وقتی در محیط داخلی و خارجی شرکت تغییری ایجاد میشود.
چه زمانی پرسیدن سؤالات موقعیت خطرناک است؟
- در اواخر چرخه فروش
- حوزههای کاری نامرتبط (پی بردن به مشکلاتی که نمیتوانید آن را حل کنید)
- حوزههای حساس (سیاستهای سازمان، موردی که دپارتمانهای مختلف سازمان مشتری درباره آن اختلاف نظر دارند)
سؤالات درباره مشکل (Problem) در روش فروش اسپین
سؤالات مشکل در روش فروش اسپین شامل پرسشهایی درباره مشکلات، سختیها و نارضایتیهای مشتری میشود. سؤالات مشکل نسبت به سؤالات موقعیت مؤثرتر هستند. فروشندگان بیتجربه سؤالات کمتری در مورد مشکلات میپرسند. فروشنده از طریق پرسیدن این سؤالات به نیازهای پنهان مشتری پی میبرد.
فروشندگان موفق به جای مطرح کردن ویژگیها و جزئیات محصولات، به این فکر میکنند که محصولات و خدماتشان چه مشکلی از مشکلات خریداران را حل میکنند.
چند نمونه از سؤالات مشکل در روش فروش اسپین
- آیا بخش زیادی از مشتریان قدیمی خود را از دست می دهید؟
- آیا از دستگاه قهوه ساز خود راضی هستید؟
- آیا وقت زیادی را برای جستجوی داده و پیگیری ها و سابقه مشتری صرف میکنید؟
- آیا نگران هستید که پرسنل فروش شما برود و تمامی اطلاعات مشتریان شما را با خود ببرد؟
- آیا نمیدانید که کدامیک از روشهای بازرایابیتان تأثیر بیشتری بر میزان فروشتان داشته است؟
- آیا نمیتوانید به راحتی و به سرعت متوجه شوید که یکی از پرسنل فروش عملکردش پایین آمده؟
- آیا فکر میکنید رقبایتان رشد سریعتری نسبت به شما دارند؟
چه زمانی میتوان سؤالات درباره مشکلات پرسید؟
- در ابتدای چرخهی فروش
- در حوزههایی که برای خریدار بسیار اهمیت دارد
- جایی که شما بتوانید راه حل ارائه دهید
چه زمانی پرسیدن سؤالات درباره مشکلات خطرناک است؟
- حوزههای حساس
- تصمیمات مهمی که اخیراً اتخاذ شده
- جایی که خریدار در حال حاضر از محصول و خدمات شما استفاده میکند
سؤالات درباره پیامد (Implication) در روش فروش اسپین
یکی از مهمترین یافته های روش فروش اسپین این بود که فروشندگان برتر در آخر گفتگوهایشان به معرفی محصولات، خدمات و راهحلهایشان میپردازند. فروشندگان باتجربه میدانند که چگونه راهحلشان با مشکلات خریدار هماهنگی دارد، آنها معمولاً قبل از اینکه خریدار آماده باشد، سریعاً راهحلی ارائه نمیدهند و صبر میکنند و قبل از صحبت درباره محصولات و خدمات در مورد پیامدهای مشکل بحث میکنند.
پرسش درباره پیامد، قویترین و سختترین سؤالات روش فروش اسپین است، این سؤالات به عواقب مشکلات خریداران میپردازد. مشتری با پاسخ دادن به سؤالات پیامد، احساس درد و ناراحتی میکند، در نتیجه برای گرفتن راهحل انگیزه میگیرد تا این درد را درمان کند. سؤالات پیامد، کمک میکنند تا مشکلات (نیازهای پنهان) به نیازهای آشکار تبدیل شوند، که علامت مهم خرید در فروشهای بزرگ است.
برای اینکه بتوانید بهترین استفاده از سؤالات پیامد را ببرید باید:
- برنامه ریزی کنید: سؤالات پیامد را از قبل آماده کنید
- دانش در مورد کسبوکار داشته باشید: بدانید کدام مسائل کسبوکار به مشکلات دامن میزند، و اهمیت این مشکلات را درک کنید
- دانش در مورد اجرا داشته باشید: بدانید راه حل شما چه مشکلاتی را حل میکند، و در نتیجه مناسبترین نیازهای پنهان را برای بسط دادن انتخاب کنید.
چند نمونه از سؤالات پیامد در روش فروش اسپین
- چابک نبودن تیم توسعه نرم افزار شما، چه پیامدی بر روی جایگاه رقابتی شما دارد؟
- آیا اشغال بودن خطهای تلفن شما، باعث نارضایتی مشتریان شما شده است؟
- آیا مشکل کیفیت مواد اولیه، باعث افزایش نرخ مرجوعی شما شده است؟
- چگونه این مسئله میتواند به افزایش هزینههایتان منجر شود؟
- طراحی و رنگ کهنه دفتر چگونه بر بهرهوری کارکنان اثر میگذارد؟
- فکر میکنید از دست دادن مشتریان قدیمی چه تأثیری بر حجم فروش شما دارد؟
- فکر میکنید حجم زیاد دادههای حسابداری و نامنظم بودن ثبت آنها چه تأثیری بر خطاها و عملکرد کارکنان حسابداری میگذارد؟
- جستجو و یافتن اطلاعات پراکنده و نامنظم چه عواقبی برای شما خواهد داشت؟
- اگر یکی از کارکنان شما دادههای تمامی مشتریان مربوط به خود را با خود ببرد، شما متحمل چه زیانی میشوید؟
- ورود باجافزار و بدافزار به سیستمهای رایانهای شما ممکن است چه پیامدهایی برای شما داشته باشد؟
چه زمانی میتوان سؤالات پیامد پرسید؟
- وقتی مشکلات بسیار قابل توجهند
- وقتی مشکلات روشن نیستند (به خریدار کمک میکند به عمق مشکلات فکر کند)
- وقتی مشکلات باید مجدداً تعریف شوند
چه زمانی پرسیدن سؤالات پیامد خطرناک است؟
- در ابتدای تماس
- پیامدهایی که شما نمیتوانید حل کنید
- در حوزههای حساس (سیاست سازمان، مسائل شخصی، تصمیمات اخیر خریدار)
سؤالات درباره بازده (Need-payoff) در روش فروش اسپین
آخرین سؤالی که فروشندگان موفق مطرح میکنند، در مورد ارزش، اهمیت، کاربرد و یا مفید بودن یک راهحل پیشنهادی است. این سؤالات برخلاف سه سؤال قبلی، بر راهحل تمرکز دارند. به جای اینکه بگویید، سیستم پرسرعت ما موانع تولید فعلی شما را کاهش میدهد، شما میتوانید به این شکل سؤال بازده بپرسید: یک سیستم پرسرعت چگونه به شما کمک خواهد کرد؟
وقتی خریدار متقاعد میشود خودش در مورد مزایای پیشنهاد شما صحبت کند، در عین حال که شما نظر خود را تحمیل نکردهاید، گفتگوی شما میتواند بیشتر تأثیر بگذارد.
“فروش متقاعد کردن خریدار نیست، بلکه ایجاد شرایطی است تا خریدار بتواند خود را متقاعد کند.“
سؤالات بازده به فروشنده کمک میکند تا نیازهای آشکار توسط مشتری شناسایی، تشریح و بسط داده شود.
سؤالات درباره بازده شباهت زیادی با سؤالات درباره پیامد دارند.
چند نمونه از سؤالات بازده در روش فروش اسپین
- اگر پرینتری داشته باشید که در هر دقیقه ۱۰۰ صفحه چاپ کند، چه تغییری در عملکرد شما ایجاد میشود؟
- با خرید نرم افزاری که ۲ ساعت در زمان کاری پرسنل صرفه جویی میکند، چه تغییر در بازده کارکنان شما ایجاد خواهد شد؟
- اگر شما بتوانید بدون هیچ هزینهای، مشتری جذب کنید، در سود شما چه تغییر ایجاد میشود؟
- اگر بتوانید زمان نصب سیستمتان را به نصف کاهش دهید، بازده شما چه تغییر میکند؟
- اگر ما سیستمی به شما بدهیم که حتی کارمندان ساده و بی تجربه بتوانند به راحتی از آن استفاده کنند، چه مقدار در هزینه نیروی انسانی شما صرفه جویی میشود؟
چه زمانی میتوان سؤالات بازده پرسید؟
- قبل از توصیف راهحل و پس از گسترش و بسط مشکل خریدار
- وقتی راهحل نتایجی در دیگر حوزهها دربر دارد
- وقتی خریدار باید تصمیم خرید خود را برای مدیریت توجیه کند
چه زمانی پرسیدن سؤالات بازده خطرناک است؟
- در ابتدای تماس
- وقتی نیازهای خریدار ذهنی و احساسی است
اجرای روش فروش اسپین
بیش از یک میلیون نفر در سراسر جهان از روش فروش اسپین برای فروش بیشتر و کارآمدتر استفاده میکنند و در میان این خیل عظیم، برخی تجارب بسیار موفق داشتهاند و برخی نتوانستهاند به درستی این مدل را پیاده کنند و از آن استفاده کنند.
درباره پیادهسازی روش فروش اسپین ما اخبار خوبی برای شما داریم:
- فروشندهها و شرکتهایی که در کشورها و فرهنگهای مختلف از آن استفاده کردهاند، همگی به فروشهای بیشتر دست یافتهاند.
- این مدل در بین صنایع و بخش های مختلف اقتصادی کارآمد است.
- این مدل حتی برای فروش محصولات ساده و محصولات گرانقیمت خرده فروشیها هم کارایی دارد.
و در کنار این اخبار خوب، خبرهایی نهچندان خوبی هم داریم:
- اجرای روش فروش اسپین کار سادهای نیست و یکشبه نتیجه نمیدهد. پرسش سؤالات خوب، مهارت پیچیدهای است که دستیابی به آن سالها طول میکشد.
- اجرای این مدل نیاز به آموزش نظاممند و یک مربی حرفهای دارد تا بتوانید برای فروش موفق به درستی برنامهریزی کنید، نسبت به محصولات و خدمات جهتگیری حل مسئله پیدا کنیم، و طرز فکری را پرورش دهیم که مهارت سؤال پرسیدنمان ارتقا یابد.
تمرکز بر روی نیازهای خریداران در روش فروش اسپین
نیاز چیست؟ و چگونه نیازها با موفقیت فروش در ارتباطند؟
نیاز عبارت است از بیان هر گونه خواسته و یا دغدغهی خریدار، که فروشنده میتواند آن را برآورده کند.
تحقیقات هوت ویت و روش فروش اسپین نشان داد که در فروشهای بزرگ دو نوع نیاز وجود دارد که ارتباط متفاوتی با موفقیت فروش دارند:
- نیازهای پنهان (Implicit Needs): بیان مشکلات، سختی ها و نارضایتی های خریدار از شرایط فعلی
- نیازهای آشکار (Explicit Needs): بیان آشکار خواسته ها، تمایلات و نیاز خریدار.
نتیجه تحقیقات هوت ویت نشان داد که:
- فروشندگان موفق دقیقاً به همان اندازه فروشندگان ناموفق به نیازهای پنهان پی بردند.
- اما فروشندگان موفق دو برابر بیشتر از فروشندگان ناموفق به نیازهای آشکار پی بردند.
درنتیجه در فروشهای بزرگ، توسعهی کارآمد نیازهای آشکار رمز موفقیت محسوب میشود، اما شما باید ابتدا به نیازهای پنهان خریدار پی ببرید.
چگونه میتوان بین نیازهای پنهان و آشکار تمایز قائل شد؟
اگر اظهارات خریداران بر روی مشکلات، نارضایتیها و سختیها تمرکز داشته باشد، این یک نیاز پنهان خواهد بود.
مثالهایی از نیازهای پنهان
- من نگران افزایش نرخ بهره هستم.
- وقتی خرابیها در ساعات ترافیک اتفاق میافتد، مشکلزا میشود.
- من هر ماه زمان زیادی را صرف پست میکنم.
- ماشین من این اواخر به شدت به خرج افتاده است.
- بیماران ما از اینکه باید پس از پذیرش یک ساعت صبر کنند، گله میکنند.
اگر خریدار خواسته و یا تمایلاش را برای کسب راهحل ابراز کند، این یک نیاز آشکار خواهد بود.
مثالهایی از نیازهای آشکار
- من میخواهم زمان پاسخگویی سریعتر باشد.
- من به دقت ۹۹ درصدی نیاز دارم.
- من به دنبال راهی هستم که هزینههای پستیام کاهش یابد.
- من نیاز دارم که بتوانم فروشم را دقیقتر پیشبینی کنم.
- من به ماشینی نیاز دارم که هزینههای تعمیر آن کم باشد.
حال چگونه نیاز ایجاد میشود؟
چه چیز باعث میشود یک شرایط عالی به شرایطی تبدیل شود که طی آن فروش امکانپذیر باشد؟ در روش فروش اسپین گام اول به سوی تغییر این است که شرایط عالی تاحدودی تضعیف شود. نارضایتی اولین جرقهی شکلگیری نیاز است. البته اگرچه ممکن است نیازهای پنهان باعث تغییرات شوند، اما این نیازها برای داشتن فروش بزرگ کافی نیست.
در نتیجه ابتدا باید یک مشکل شناسایی شود، سپس به فوریت آن پی برده شود، به نیاز آشکار تبدیل شود، و خواسته و تمایلی آشکار برای دریافت راه حل و محصول و خدمات شما ایجاد شود.
بزرگترین اشتباهی که فروشندگان ناموفق در شکلگیری نیازها مرتکب میشوند، این است که با ارائه زودهنگام راهحل خود به نیازهای پنهان واکنش نشان میدهند. اما فروشندگان موفق به سؤال پرسیدن ادامه میدهند. آنها همچنان به نیازهای پنهان خریداران پی میبرند تا اینکه نیازهای آشکار شکل میگیرند.
معادله ارزش در روش فروش اسپین
وقتی فردی با تصمیم برای خرید مواجه میشود، باید دو عامل مخالف یکدیگر با هم موازنه شوند:
- جدی بودن مشکل
- هزینهی راه حل
در فروشهای کوچک هزینه آنقدر پایین است که حتی نیازهای سطحی میتواند موازنه را به هم بزند. در فروشهای بزرگتر یا پیچیدهتر، جدی بودن مشکل باید بیشتر از هزینهی بالای راهحل باشد، تا بدین ترتیب مشتری برای خرید ترغیب شود. اگر مشکل از نظر خریدار کوچک باشد و هزینهآن بالا باشد، فروش صورت نمیگیرد، اما وقتی مشکل از نظر خریدار بیشتر از هزینهی حل آن است، فرد احتمالاً خرید خواهد کرد.
نشان دادن قابلیتها در روش فروش اسپین (مدل FAB)
روش فروش اسپین سه راه برای توصیف قابلیتهای (Capability) محصولات و خدمات شما وجود دارد که به مدل FAB معروف است:
- ویژگیها (Features): توصیف واقعیتها یا ویژگیهای منحصربهفرد محصولات و خدمات است.
برای مثال: این خانه جهت خوبی نسبت به خورشید دارد.
در ابتدای چرخهی فروش، ویژگیها تأثیری منفی بر روی فروش دارند، اما در اواسط چرخه فروش چون خریدار میخواهد جزئیاتی درباره محصول بداند، تأثیر مثبتی دارند. از نظر خریداران، احتمالاً هر ویژگی به هزینهها اضافه میکند، پس هرچه فروشنده به ویژگیهای بیشتری اشاره کند، خریدار باید انتظار قیمت بیشتری داشته باشد.
- مزیتها (Advantages): توصیف اینکه چگونه میتوان از یک ویژگی استفاده کرد، یا چگونه این ویژگی به خریدار کمک میکند.
برای مثال: در زمستان هنگام صبح، آفتاب به آشپزخانه میتابد.
در ابتدای چرخهی فروش مزایا تأثیر جزئی مثبتی بر موفقیت تماس بویژه در ملاقات اول دارن، و در اواسط چرخه هر چه چرخه فروش جلوتر میرود، مزایای تأثیر مثبت کمتری بر خریداران دارند، اما در اواخر چرخه، مزایا کمتر از ویژگیها کارآمد خواهند بود.
- منافع (Benefits): توصیف اینکه چگونه یک ویژگی یا مزیت، نیازهای آشکار خریدار را برآورده میکند. برای مثال: در زمستان وقتی صبح از خواب بیدار میشوید و برای خوردن صبحانه به آشپزخانه میروید، میتوانید قهوه بنوشید و از پرتو نور آفتاب در آشپزخانهتان لذت ببرید. از طرفی هزینه گرمایش شما نیز به حداقل میرسد.
منافع یکی از قویترین اظهاراتی است که شما میتوانید در تمامی مراحل چرخه فروشهای پیچیده داشته باشید. وقتی مزایا از زبان خریدار مطرح میشوند، مؤثرتر خواهند بود.
رسیدگی به ایرادات (Objection) در روش فروش اسپین
پیشگیری از ایرادات نسبت به رسیدگی به ایرادات اولویت دارد. تحقیقات نشان داده است:
- ایرادات سیگنال خرید نیستند، فروشندگانی که ایرادات بیشتری دریافت میکنند، موفقیت فروش بیشتری را تجربه نمیکنند.
- اکثر ایرادات را فروشندگان ایجاد میکنند.
- بسیاری از ایرادات به این خاطر مطرح میشوند که فروشنده راهحلهایش را خیلی زود ارائه میدهد.
حتی وقتی شما از سؤالات اسپین استفاده میکنید و نیازهای خریدار را میپرورانید، برخی ایرادات مطرح میشود. معمولاً ایرادات به خاطر عوامل خارج از کنترل نظیر تردید، مقاومت در برابر تغییر، رقابت، نیازهای کم خریدار و یا نیازهایی که شما نمیتوانید با محصول یا خدمتتان برآورده کنید، مطرح میشوند.
چه مهارتهایی برای اجرای مؤثر روش فروش اسپین مورد نیاز است؟
خود را در طرف خریدار قرار دهید
یکی از بزرگترین تغییرات برای بسیاری از فروشندگان سنتی، تغییر این ذهنیت است که دیگر نباید مثل یک فروشنده رفتار کرد، و در عوض باید به دنیا از زاویهی خریدار نگاه کرد. شما باید افکارتان را از دو نظر تغییر دهید:
۱- تغییر از ترغیب کردن به سوی درک کردن
به طور سنتی اکثر فروشندگان کارکرد اصلی خود را ترغیب کردن میدانند. این مسئله باعث میشود، آنها در مورد مزایای محصول خود توضیح دهند و حامی شرکت و خدماتی شوند که ارائه میدهند. اما تحقیقات نشان داده است که دیدگاه اصلی فروشندگان موفق درک کردن است و نه ترغیب کردن.
اولین مسئولیت فروشندگان موفق این است که به دنیا از دید خریدار نگاه کنند. این دیدگاه تأثیر چشمگیری بر روی نحوه فروش دارد. از آنجایی که آنها به چیزهایی توجه میکنند که برای خریداران اهمیت دارد، آنها بیشتر از فروشندگان سنتی سؤال میپرسند. آنها تمایل کمتری دارند، در مورد محصولات و راهحل ها صحبت کنند و از آنجایی که آنها در تلاشند که به دغدغههای خریداران پی ببرند، سعی میکنند تا با خریدارانشان ارتباط برقرار کنند.
۲- تغییر از تمرکز بر روی محصول به سوی تمرکز بر روی خریدار
یک استعاره از نقش فروشندگان این است که آنها پلی هستند میان محصولات و مشتریان. فروشندگان باید به دو سر این پل توجه کنند، از یک سو خریداران و نیازهای آنان را شناسایی کنند و از سوی دیگر به قابلیتها محصولات و خریدار پی ببرند. حال برای موفقیت در فروش کدام سر این پل مهمتر است؟
- اکثر فروشندگان بیشتر به شناسایی محصولاتشان میپردازند تا به شناسایی خریدارانشان.
- فروشندگان بسیار موفق دانش خوبی در مورد محصولات دارند، اما دانششان در مورد مشتریان بیشتر است.
- فروشندگانی که دانش زیادی در مورد محصولات دارند، فروش زیادی ندارند.
- اگر خریداران مجبور شوند تا انتخابی داشته باشند، بیشتر کسانی را انتخاب میکنند که نیازهایشان را درک میکند، و نه کسانی که فقط محصولات و خدمات خود را میشناسند.
پس به جای اینکه فقط به دفترچه راهنمای محصولات خود توجه کنید، مجلات تخصصی به روز بخوانید و در مورد اینکه در درون سازمان خریداران چه اتفاقی میافتد کنجکاو باشید و سؤالات زیادی در مورد تغییرات بپرسید. تغییراتی که بر عملکرد خریداران تأثیر میگذارند.
سرمایهگذاری در برنامهریزی
اجرای موفق هر کاری مبتنی بر برنامهریزی موفق است. اما متأسفانه فروش یکی از معدود حوزههایی است که در آن برنامه ریزی صورت نمیگیرد. اکثر کارکنان فروش باتجربه برنامهریزیهای زیادی برای مشتریانشان انجام میدهند، اما برای برنامهریزی موفق برای مشتری شما باید فرصتها را غنیمت بشمارید. فرصتها مجموعهای از ملاقاتهای فروش هستند که میتوانند به فروش موفق منجر شود. هر فرصت از مجموعهای از ملاقاتها تشکیل شده است، و برای اینکه این فرصتها غنیمت شمرده شوند باید هر ملاقات موفق باشد.
اگر بخواهیم برای بهبود فروش فقط یک توصیه داشته باشیم، باید بگوییم برای ملاقاتهایان برنامهریزی کنید. کمتر نگران استراتژیها باشید و بیشتر به تاکتیکهای هر ملاقات توجه کنید.
برای ملاقاتهایی که میخواهید در آیندهی نزدیک داشته باشید، برنامهریزی کنید. چقدر از اهداف ملاقاتتان آگاهید؟ آیا دقیقاً میدانید میخواهید به چه نتیجهای دست یابید؟ قصد دارید چه سؤالات خاصی بپرسید؟ برای آماده کردن خودتان از چه ابزار برنامهریزی استفاده میکنید؟
اگر پاسخی به این سؤالات ندارید، شما احتمالاً برنامهریزی کافی برای ملاقاتهایتان ندارید. برنامهریزی برای ملاقاتها سنگ بنایی است که استراتژیهای فروش روی آن قرار دارند.
چگونه باید برای ملاقاتهای فروش برنامهریزی کنید:
۱- ابتدا پیشرفتها را برنامهریزی کنید.
بیشتر در مورد نتایج ملاقاتها و اهمیت پیشرفتها توضیح داده شود. ما بین پیشرفت و استمرار تمایز قائل شدیم. در پیشرفت هر یک از طرفین یک قدم جلو میگذارد تا بدین ترتیب فروش جلو رود. اما در استمرار فرایند فروش ادامه مییاد، اما توافق بری انجام هیچ کاری صورت نمیگیرد.
یکی از تفاوتهای میان فروشندگان موفق و غیر موفق این است که فروشندگان موفق در مورد پیشرفتهای احتمالی هر ملاقات بسیار شفافند و بر مبنای پیشرفتهای واقعگرایانهای که میتوانند داشته باشند، اهداف هر ملاقات را مشخص میکنند.
به روش زیر میتوانید برنامهای برای ملاقات خود تنظیم کنید:
- با توفان فکری حداقل پنج گزینه دربارهی نتیجه ملاقات با هدف پیشرفت در نظر بگیرید. مثلاً قرار ملاقات با معاون مدیر عامل، تماس با افراد فنی شرکت، ترغیب خریدار به بازدید از شرکت شما، دریافت نسخه آزمایشی و رایگان محصول شما، تست نسخه آموزشی توسط کاربران اصلی
- درباره هر گزینه که فهرست کردید، مجموعهی فعالیتهای واقعی را در نظر آورید که میتواند فروش را به جلو ببرد.
- بهترین گزینه از پنج گزینه را به عنوان هدف انتخاب کنید.
یکی از ویژگیهای فروشندگان بسیار موفق، توانایی آنها برای فکر کردن به انواع پیشرفتها است.
۲- برنامه داشته باشید که چه سؤالاتی بپرسید و چه چیزهایی نگویید.
وقتی اولین پیشرفتتان را انتخاب کردید، گام بعدی چیست؟ شما باید خود ملاقات را برنامه ریزی کنید. عموماً ۸۰ درصد از فروشندگان برای آنچه میخواهند بگویند برنامهریزی میکنند و فقط ۲۰ درصد از آنها برای آنچه میخواهند بپرسند برنامه ریزی میکنند. رمز پرسیدن سؤالات مؤثر، برنامه ریزی آنهاست. یک راه برای این کار این است که فهرستی از این سؤالات تهیه کنید، همانطور که بسیاری از فروشندگان موفق این کار را انجام میدهند. البته یک راه بهتر استفاده از ابزار برنامهریزی است.
۳- از یک ابزار برنامهریزی استفاده کنید.
فرم طرح ملاقات اسپین، یک راه ساده برای برنامهریزی ملاقاتهای فروش است که بر روی هزاران فروشنده تست شده است.
خودارزیابی در روش فروش اسپین
ما همگی اسیر عادتهایمان هستیم. حتی اگر مهارتهای مناسب داشته باشیم، و راه درست را هم بدانیم، عادات بد هم به سراغ ما میآیند. آدمی تنبلی را دوست دارد و ما به طور ناخودآگاه الگوهای عادتی را در خود پرورش میدهیم که به فروش ما آسیب میزنند.
در روش فروش اسپین شما باید به صورت دورهای مکالمات ملاقاتها و تماسهای فروشتان را بررسی کنید و خودارزیابی داشته باشید. میتوانید با اجازه مشتری، مکالمات خود را با موبایل ضبط کنید. شما چیزهای زیادی از تحلیل مکالمات فروش خود به دست خواهید آورد.
قبل از گوش دادن به مکالمه بهتر است طرح ملاقات را مرور کنید، تا ببینید اهداف ملاقات چه بوده و قصد داشتهاید چه سؤالاتی بپرسید و سپس به مکالمه گوش دهید و به این سؤالات پاسخ دهید:
- آیا ملاقات طبق برنامهریزیهایم بوده است؟ و به چه پیشرفتی که امید داشتم، دست یافتم؟
- آیا چیزی وجود داشت که بهخوبی پیش رفت و بخواهم برای ملاقاتهای آتی به یاد داشته باشم؟
- آیا چیزی وجود داشت که در آن کارایی کمی داشتم؟
با استفاده از فرم اسپین می توانید تمامی ملاقاتهایی را که ضبط کردهاید تحلیل کنید و نسبت مناسبی بین هریک از سؤالات و نیازهایی که مطرح شده پیدا کنید.
روش فروش اسپین یکی از پرکاربردترین روشهای فروش می باشد که ما در این مقاله با جزئیات کامل به آن پرداختیم. ما به شما پیشنهاد میکنیم که بهتر است در فروشهای پیچیده و سازمانی از ترکیب روش فروش اسپین با دیگر روشهای فروش نظیر روش فروش ارتباطی، روش فروش چالشگر و روش فروش اسنپ استفاده کنید.
6 پاسخ
درود بر شما
به نکات خوب و دقیقی اشاره شده بود
سپاس
ممنون از لطف و توجه شما
سلام جالب بود من تازه به این روش آشنا شدم
سلام،
ممنون از نظر لطفتون، این روش یکی از پرکابردترین روش های فروش های پیچیده و سازمانی هست.
نسبت به سایت های دیگه ساده تر و بسیار روان تر بود ممنونم
با سلام، خیلی ممنون از نظر و توجهتون. موفق باشید.